Munur á milli breytinga „Hvað er táknmál?“
| Lína 2: | Lína 2: | ||
Táknmál er talað af fólki víða um heim. Það er mál þeirra sem ekkert eða illa heyra og geta því ekki haft samskipti með hljóðum. Táknmál verður til meðal heyrnarlausra, alls staðar þar sem heyrnarlaust fólk er saman komið. Það er manninum í blóð borið að eiga samskipti, tjá hugsanir sínar, reynslu og væntingar. Sú goðsögn að táknmál sé mál sem hafi verið búið til á ekki við rök að styðjast. Táknmál er sjálfsprottiðsem verður til vegna þeirrar þarfar mannsins að tjá sig og eiga samskipti við aðra. Það er hægt að grínast, tjá tilfinningar og tala um hvað sem er á táknmáli. Táknmál þróast og breytast á milli kynslóða, til er unglingamál, barnamál o.s.frv. Málfræði táknmála og reglur hafa verið rannsakaðar af málvísindamönnum á sama hátt og önnur mál. | Táknmál er talað af fólki víða um heim. Það er mál þeirra sem ekkert eða illa heyra og geta því ekki haft samskipti með hljóðum. Táknmál verður til meðal heyrnarlausra, alls staðar þar sem heyrnarlaust fólk er saman komið. Það er manninum í blóð borið að eiga samskipti, tjá hugsanir sínar, reynslu og væntingar. Sú goðsögn að táknmál sé mál sem hafi verið búið til á ekki við rök að styðjast. Táknmál er sjálfsprottiðsem verður til vegna þeirrar þarfar mannsins að tjá sig og eiga samskipti við aðra. Það er hægt að grínast, tjá tilfinningar og tala um hvað sem er á táknmáli. Táknmál þróast og breytast á milli kynslóða, til er unglingamál, barnamál o.s.frv. Málfræði táknmála og reglur hafa verið rannsakaðar af málvísindamönnum á sama hátt og önnur mál. | ||
| − | |||
| + | [[Image:Julia.JPG|right|bottom|thumb|250px|Hæ á íslensku táknmáli]] | ||
== TÁKNMÁL ER EKKI ALÞJÓÐLEGT == | == TÁKNMÁL ER EKKI ALÞJÓÐLEGT == | ||
| − | Algengasta spurning þeirra sem ekki kunna táknmál er hvort táknmál sé ekki alþjóðlegt. Þegar svarið er nei verður næsta spurning gjarnan: Af hverju ekki? Væri það ekki miklu auðveldara? Vissulega væri auðveldara ef táknmál væri alþjóðlegt, þá þyrftu málnotendur ekki að hafa áhyggjur af landamærum og þjóðerni, allir gætu talað saman. En það væri líka miklu auðveldara ef í heiminum væri bara eitt alþjóðlegt raddmál, ekki satt? Þá þyrfti hvorki að eyða tíma né peningum í tungumálakennslu, það þyrfti ekki túlka og allir alls staðar í heiminum gætu talað saman án misskilnings. En þetta er bara ekki svona. Og það er einmitt eðli mála sem gerir það að verkum að þetta væri aldrei mögulegt. Lítum bara í eigin barm. Fyrir ekki svo mörgum árum töluðum við Íslendingar og allar aðrar Norðurlandaþjóðir (nema Finnar) sama tungumálið, norrænu. Í dag tölum við a.m.k. 5 ólík tungumál fyrir utan allar mállýskurnar sem eru til. Táknmál eru alveg eins og raddmál, þau þróast og breytast í takt við tíma og aðstæður. Gestuno er alþjóðleg táknkerfi sem búið var til líkt og Esperanto. Þessi mál eiga það sameiginlegt að vera tilbúin mál sem ekki hafa náð þeim tilgangi sem þeim var ætlaður í upphafi, að vera alþjóðlegt samskiptatæki. Ein ástæðan er sú að mál þarf að lifa og þróast í samfélagi, mennirnir skapa málið ómeðvitað og það er hluti af menningu þeirra. Að sjálfsögðu eru mörg táknmál lík innbyrðis alveg eins og raddmál en önnur táknmál eru það ólík að það þarf að túlka á milli þeirra. Þar sem táknmál er numið með sjóninni er það miklu leikrænna en raddmál og látbragð hjálpar oft fólki sem talar ólík táknmál að skilja hvert annað. Vegna mállegrar einangrunar heyrnarlausra eru þeir færari en flestir að aðlagast erfiðum aðstæðum hvað varðar mál, að skilja og gera sig skiljanlega. | + | Algengasta spurning þeirra sem ekki kunna táknmál er hvort táknmál sé ekki alþjóðlegt. Þegar svarið er nei verður næsta spurning gjarnan: Af hverju ekki? Væri það ekki miklu auðveldara? Vissulega væri auðveldara ef táknmál væri alþjóðlegt, þá þyrftu málnotendur ekki að hafa áhyggjur af landamærum og þjóðerni, allir gætu talað saman. En það væri líka miklu auðveldara ef í heiminum væri bara eitt alþjóðlegt raddmál, ekki satt? Þá þyrfti hvorki að eyða tíma né peningum í tungumálakennslu, það þyrfti ekki túlka og allir alls staðar í heiminum gætu talað saman án misskilnings. En þetta er bara ekki svona. Og það er einmitt eðli mála sem gerir það að verkum að þetta væri aldrei mögulegt. Lítum bara í eigin barm. Fyrir ekki svo mörgum árum töluðum við Íslendingar og allar aðrar Norðurlandaþjóðir (nema Finnar) sama tungumálið, norrænu. Í dag tölum við a.m.k. 5 ólík tungumál fyrir utan allar mállýskurnar sem eru til. Táknmál eru alveg eins og raddmál, þau þróast og breytast í takt við tíma og aðstæður. Gestuno er alþjóðleg táknkerfi sem búið var til líkt og Esperanto. Þessi mál eiga það sameiginlegt að vera tilbúin mál sem ekki hafa náð þeim tilgangi sem þeim var ætlaður í upphafi, að vera alþjóðlegt samskiptatæki. Ein ástæðan er sú að mál þarf að lifa og þróast í samfélagi, mennirnir skapa málið ómeðvitað og það er hluti af menningu þeirra. Að sjálfsögðu eru mörg táknmál lík innbyrðis alveg eins og raddmál en önnur táknmál eru það ólík að það þarf að túlka á milli þeirra. Þar sem táknmál er numið með sjóninni er það miklu leikrænna en raddmál og látbragð hjálpar oft fólki sem talar ólík táknmál að skilja hvert annað. Vegna mállegrar einangrunar heyrnarlausra eru þeir færari en flestir að aðlagast erfiðum aðstæðum hvað varðar mál, að skilja og gera sig skiljanlega. |
| − | |||
[[Category:Greinar]] | [[Category:Greinar]] | ||
Útgáfa síðunnar 7. október 2011 kl. 11:41
HVAÐ ER TÁKNMÁL?
Táknmál er talað af fólki víða um heim. Það er mál þeirra sem ekkert eða illa heyra og geta því ekki haft samskipti með hljóðum. Táknmál verður til meðal heyrnarlausra, alls staðar þar sem heyrnarlaust fólk er saman komið. Það er manninum í blóð borið að eiga samskipti, tjá hugsanir sínar, reynslu og væntingar. Sú goðsögn að táknmál sé mál sem hafi verið búið til á ekki við rök að styðjast. Táknmál er sjálfsprottiðsem verður til vegna þeirrar þarfar mannsins að tjá sig og eiga samskipti við aðra. Það er hægt að grínast, tjá tilfinningar og tala um hvað sem er á táknmáli. Táknmál þróast og breytast á milli kynslóða, til er unglingamál, barnamál o.s.frv. Málfræði táknmála og reglur hafa verið rannsakaðar af málvísindamönnum á sama hátt og önnur mál.
TÁKNMÁL ER EKKI ALÞJÓÐLEGT
Algengasta spurning þeirra sem ekki kunna táknmál er hvort táknmál sé ekki alþjóðlegt. Þegar svarið er nei verður næsta spurning gjarnan: Af hverju ekki? Væri það ekki miklu auðveldara? Vissulega væri auðveldara ef táknmál væri alþjóðlegt, þá þyrftu málnotendur ekki að hafa áhyggjur af landamærum og þjóðerni, allir gætu talað saman. En það væri líka miklu auðveldara ef í heiminum væri bara eitt alþjóðlegt raddmál, ekki satt? Þá þyrfti hvorki að eyða tíma né peningum í tungumálakennslu, það þyrfti ekki túlka og allir alls staðar í heiminum gætu talað saman án misskilnings. En þetta er bara ekki svona. Og það er einmitt eðli mála sem gerir það að verkum að þetta væri aldrei mögulegt. Lítum bara í eigin barm. Fyrir ekki svo mörgum árum töluðum við Íslendingar og allar aðrar Norðurlandaþjóðir (nema Finnar) sama tungumálið, norrænu. Í dag tölum við a.m.k. 5 ólík tungumál fyrir utan allar mállýskurnar sem eru til. Táknmál eru alveg eins og raddmál, þau þróast og breytast í takt við tíma og aðstæður. Gestuno er alþjóðleg táknkerfi sem búið var til líkt og Esperanto. Þessi mál eiga það sameiginlegt að vera tilbúin mál sem ekki hafa náð þeim tilgangi sem þeim var ætlaður í upphafi, að vera alþjóðlegt samskiptatæki. Ein ástæðan er sú að mál þarf að lifa og þróast í samfélagi, mennirnir skapa málið ómeðvitað og það er hluti af menningu þeirra. Að sjálfsögðu eru mörg táknmál lík innbyrðis alveg eins og raddmál en önnur táknmál eru það ólík að það þarf að túlka á milli þeirra. Þar sem táknmál er numið með sjóninni er það miklu leikrænna en raddmál og látbragð hjálpar oft fólki sem talar ólík táknmál að skilja hvert annað. Vegna mállegrar einangrunar heyrnarlausra eru þeir færari en flestir að aðlagast erfiðum aðstæðum hvað varðar mál, að skilja og gera sig skiljanlega.